Afgelopen vrijdag om 9:00 stond ik in de rechtbank in Almelo en beloofde ik me te houden aan de Gedragscode voor tolken.
Nu ben ik een beëdigde tolk. Voor mij was dit een hele belangrijke stap om het werk te doen, dat ik zo leuk vind. Maar wat is een beëdigde tolk eigenlijk? En wat is het verschil tussen een beëdigde tolk en eentje die niet beëdigd is?
Ja, wat is een beëdigde tolk? Simpel gezegd is het een tolk, die bij een rechtbank heeft beloofd zich aan de gedragscode te houden de voortvloeit uit de Wet beëdigde tolken en vertalers (Wbtv).
Deze gedragscode wordt ingeleid met de volgende woorden:
Ik, de tolk, accepteer dat ik bij het uitoefenen van mijn beroep, altijd naar eer en geweten de best mogelijke dienst verleen. Daarbij houd ik mij aan vijf kernwaarden:
A. Integriteit, onafhankelijkheid en onpartijdigheid
B. Vertrouwelijkheid
C. Volledigheid
D. Transparantie
E. Professionaliteit
(De volledige gedragscode is hier te vinden: https://www.bureauwbtv.nl/tolken-vertalers/ingeschreven/gedragscode-wbtv/)
Deze code doelt vooral op zuivere en integere dienstverlening. Je belooft alles te tolken wat er gezegd wordt, erop te wijzen als een woord in de ene taal niet rechtstreeks of precies met dezelfde betekenis naar de andere taal vertaald kan worden, je beloofd aan te geven als de talen die er gesproken worden niet overeenkomen met je werktalen, je beloofd iedereen met respect te behandelen en de culturen van een ieder te respecteren, je beloofd je eigen mening voor jezelf te houden omdat je het gesprek faciliteert en er niet aan deel neemt. Al deze gedragingen vallen ook in de algemene beroepscode van hoe tolken zich te horen gedragen. Een beëdigde tolk heeft dit “alleen” ook nog bij de rechtbank beloofd.
De hoofdreden waarom veel tolken (en vertalers) ervoor kiezen zich te laten beëdigen is, dat er bepaalde instanties en beroepsgroepen zijn die uitsluitend met beëdigede tolken (en vertalers) mogen werken. Het bewijs van beëdiging functioneert als een soort kwaliteitskeurmerk voor (onder anderen, maar ook vooral) de integriteit van de tolk (of vertaler). Vooral de overheid hecht er waarde aan dat de tolken (en vertalers) die zij gebruikt beëdigd zijn. Er worden immers belangrijke beslissingen genomen bij overheidsinstanties. Bij de IND, de COA, de politie, de rechtbanken in Penitentiaire Inrichtingen, maar ook bij advocaten en notarissen moet je zeker kunnen zijn, dat alles wat je zegt ook precies zo bij je gesprekspartner beland als jij het zegt en bedoeld. Een beëdigde tolk belooft of zweert in een rechtbank in bijzijn van een rechter precies dat te doen. Hij of zij belooft of zweert zich aan de gedragscode van de Wbtv te houden en zijn werk volgens deze code uit te voeren.
Als je dus voor rechtbanken, advocaten, notarissen, gevangenissen, de COA of IND wilt gaan tolken (of vertalen), moet je beëdigd zijn en dat is dan ook de reden waarom veel tolken (en vertalers) voor de beëdiging kiezen.
En wat is dan het verschil met niet-beëdigde tolken?
In principe is dit verschil niet heel groot. Je wordt beëdigd op basis van een diploma voor tolken (of vertalen) of op basis van je aantoonbare werkervaring. Je hoeft dus niet nog een extra-opleiding of cursus te volgen. Het grootste verschil tussen een beëdigde en niet-beëdigde tolk (of vertaler) zijn hun werkvelden. Als je bijvoorbeeld literair vertaald, dus boeken of romans, dan hoef je gewoon niet beëdigd te zijn. Je bent alsnog een geweldige vertaler – anders had je de klus niet gekregen – maar je hoeft niet beëdigd te zijn om dat werk uit te voeren.
Er zijn ook tolken (en vertalers) die ervoor kiezen beëdigd te worden om de klanten zo van hun kunnen te overtuigen. Je hebt een officieel nummer en je staat in een register en je zou voor de overheid mogen werken. Dan kun je vast ook mijn opdracht uitvoeren.
En hoe kom je er dan achter of je tolk (of vertaler) beëdigd is? Dat kun je opzoeken op de website van het Bureau Wbtv van de Raad van Rechtsbijstand (https://zoekeentolkvertaler.bureauwbtv.nl/). Hier kun je kiezen voor Zoek een tolk of vertaler. Je kunt dan gaan zoeken in het openbare register van beëdigde tolken en vertalers. Je kunt zoeken op taalcombinatie, achternaam of Wbtv-nummer. Elke beëdigde tolk (en vertaler) krijgt een eigen registratienummer, die als bewijs dient dat deze persoon daadwerkelijk beëdigd is.
Een inschrijving in dit register is 5 jaar lang geldig. Daarna moet je opnieuw een verzoek tot beëdiging indienen. Daarvoor moet je opnieuw een Verklaring omtrent Gedrag (VOG) indienen en ook aantonen dat je in de afgelopen 5 jaar aan je vaardigheden hebt gewerkt. Binnen die 5 jaar moet je namelijk in totaal 80 Permanente Educatie Punten (PE-Punten) bij elkaar sparen. Deze kun je krijgen voor het volgen van seminars of cursussen bij erkende instanties. Door deze eis te stellen kan het Bureau Wbtv er zeker van zijn dat hun beëdigde tolken (en vertalers) hun beroepen ook daadwerkelijke beoefenen en up-to-date blijven, steeds verder leren en op die manier steeds beter worden in wat zij doen.
Sinds afgelopen vrijdag mag ik dus bij deze groep horen en ook gaan tolken voor de overheid. Ik kijk er echt naar uit!
Comments